
Cement กับ Concrete ต่างกันยังไง ทำไมคนมักสับสน
ปูนซีเมนต์ (Cement) และ คอนกรีต (Concrete) เป็นวัสดุก่อสร้างที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย แต่มีคุณสมบัติและการใช้งานที่แตกต่างกัน ความแตกต่างระหว่างปูนซีเมนต์และคอนกรีตจะช่วยให้เราสามารถเลือกใช้วัสดุที่เหมาะสมกับโครงการและการใช้งานของเราได้อย่างถูกต้อง
ปูนซีเมนต์ (Cement) คืออะไร
ปูนซีเมนต์ หรือ Cement คือวัสดุก่อสร้างชนิดหนึ่งที่มีลักษณะเป็นผงละเอียด สีเทาหรือเทาอ่อน ใช้เป็นส่วนผสมหลักในการทำคอนกรีตและปูนฉาบ ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการยึดติดวัสดุต่าง ๆ ให้รวมกันเป็นเนื้อเดียวกัน
ประเภทของปูนซีเมนต์
- ปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ (Portland Cement) เป็นปูนซีเมนต์ที่ใช้กันทั่วไปมากที่สุด ทำมาจากการเผาหินปูนและวัสดุซิลิเกตต่าง ๆ ในเตาหลอม ออกมาเป็นผงละเอียด เหมาะสำหรับงานก่อสร้างทั่วไป เช่น เทคอนกรีต ผนัง และงานโครงสร้าง
- ปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ผสม (Blended Cement) ปูนซีเมนต์ชนิดนี้ผสมวัสดุอื่น ๆ เช่น เถ้าลอย หรือแร่ธาตุต่าง ๆ เพื่อเพิ่มคุณสมบัติพิเศษ เช่น ทนต่อสารเคมี หรือเพิ่มความคงทน
- ปูนซีเมนต์พิเศษอื่น ๆ เช่น ปูนซีเมนต์ซัลเฟตทน (Sulfate-Resistant Cement), ปูนซีเมนต์ขาว (White Cement) เป็นต้น
คอนกรีตคืออะไร
คอนกรีต คือวัสดุก่อสร้างที่เกิดจากการผสมกันระหว่าง ซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ (ปูนซีเมนต์), ทราย, หิน (หรือกรวด) และ น้ำ เมื่อผสมกันแล้วจะเกิดปฏิกิริยาทางเคมีที่เรียกว่า การตั้งตัวและแข็งตัว ทำให้คอนกรีตเปลี่ยนจากของเหลวกลายเป็นของแข็งที่มีความแข็งแรงสูง สามารถรับแรงกดและแรงกดทับได้ดี จึงถูกนำมาใช้ในงานก่อสร้าง เช่น ฐานราก เสา คาน พื้นถนน และโครงสร้างต่าง ๆ
ประเภทของคอนกรีต
คอนกรีตมีหลายประเภทแบ่งตามลักษณะและการใช้งาน เช่น
1. คอนกรีตธรรมดา (Normal Concrete) เป็นคอนกรีตทั่วไปที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย ผสมซีเมนต์ ทราย หิน และน้ำในสัดส่วนมาตรฐาน ใช้สำหรับงานก่อสร้างทั่วไป เช่น เสา คาน พื้น
2. คอนกรีตเสริมเหล็ก (Reinforced Concrete) คอนกรีตธรรมดาที่มีการฝังเหล็กเส้นเพื่อเพิ่มความต้านทานแรงดึง เหมาะสำหรับโครงสร้างที่ต้องรับแรงดึง เช่น คาน เสา พื้น
3. คอนกรีตอัดแรง (Prestressed Concrete) เป็นคอนกรีตที่ถูกอัดแรงดึงล่วงหน้าก่อนใช้งาน โดยใช้สายเหล็กพิเศษ

เพิ่มความสามารถในการรับแรงดึงและลดการแตกร้าวใช้ในงานสะพานขนาดใหญ่หรือโครงสร้างที่ต้องรับน้ำหนักมาก
4. คอนกรีตสำเร็จรูป (Precast Concrete) ผลิตคอนกรีตในโรงงานเป็นชิ้นส่วนสำเร็จรูป เช่น ผนังแผ่นพื้น เสาขนส่งไปติดตั้งหน้างาน ลดเวลาการก่อสร้าง
5. คอนกรีตผสมเสริมพิเศษ (Special Concrete) เช่น คอนกรีตน้ำหนักเบา (Lightweight Concrete), คอนกรีตกันน้ำ (Waterproof Concrete), คอนกรีตโฟม (Foamed Concrete) ใช้ในงานเฉพาะตามความต้องการ เช่น งานเก็บเสียง หรืองานกันซึม
ความแตกต่างระหว่าง Cement กับ Concrete
ประเด็นเปรียบเทียบ | Cement (ปูนซีเมนต์) | Concrete (คอนกรีต) |
---|---|---|
ลักษณะวัสดุ | ผงละเอียดสีเทาหรือสีขาว | วัสดุแข็งที่ได้จากการผสมซีเมนต์กับวัสดุอื่นๆ |
ส่วนประกอบหลัก | วัสดุผงจากการเผาหินปูน | ซีเมนต์ + น้ำ + ทราย + หิน/กรวด |
การใช้งาน | ใช้ผสมกับน้ำเพื่อทำปูนฉาบ ปูนก่อ หรือเป็นส่วนประกอบในคอนกรีต | ใช้ทำโครงสร้างแข็งแรง เช่น เสา พื้น ฐานราก |
ความแข็งแรง | แข็งตัวหลังผสมกับน้ำแต่ไม่เหมาะสำหรับโครงสร้างที่รับน้ำหนักมาก | แข็งแรงมากและเหมาะกับการรับน้ำหนักโครงสร้าง |
การตั้งตัว (Hydration) | เป็นปฏิกิริยาเคมีเมื่อผสมกับน้ำ | เกิดจากการตั้งตัวของซีเมนต์ผสมกับวัสดุอื่นๆ |
สรุป Cement (ซีเมนต์) และ Concrete (คอนกรีต) ต่างกันอย่างไร
สรุปแล้ว ซีเมนต์เป็นส่วนหนึ่งของคอนกรีต ไม่ใช่สิ่งเดียวกันนั่นเอง แม้ Cement (ซีเมนต์) และ Concrete (คอนกรีต) มักถูกเข้าใจว่าเหมือนกัน แต่ความจริงแล้วทั้งสองคำมีความหมายต่างกันโดยสิ้นเชิง
Cement คือวัสดุผงละเอียดที่ทำจากปูนขาว, หินปูน และวัสดุอื่น ๆ เมื่อนำมาผสมน้ำจะเกิดปฏิกิริยาทางเคมีทำให้แข็งตัวและยึดติดกัน เหมือน “กาว” ที่ใช้เป็นส่วนผสมหลักของคอนกรีต
ส่วน Concrete คือวัสดุก่อสร้างที่ได้จากการผสม Cement + น้ำ + ทราย + หิน (Aggregates) เข้าด้วยกัน คอนกรีตมีความแข็งแรง สามารถขึ้นรูปเป็นโครงสร้างต่าง ๆ เช่น เสา คาน พื้น หรือผนัง คอนกรีตจึงถือว่าเป็นวัสดุสำเร็จรูปที่ใช้สร้างงานก่อสร้างโดยตรง
หากเปรียบให้เข้าใจง่าย ๆ Cement เป็นส่วนประกอบของ Concrete เหมือนแป้งเป็นส่วนผสมของขนมเค้ก หากใช้ Cement เพียว ๆ จะเหมาะกับงานฉาบหรือผสมปูนเล็ก ๆ แต่ถ้าต้องการโครงสร้างที่แข็งแรง ทนทานต่อแรงกด Concrete คือคำตอบ
การเข้าใจความแตกต่างนี้ช่วยให้เลือกวัสดุได้ตรงตามงาน ไม่เสียเวลาและค่าใช้จ่ายในการก่อสร้าง